Historia Ryszarda Koziny ze Śląska, który stał się milionowym sponsorem Formuły 1.

Przystojny, uprzejmy i wygadany

Ryszard Marian Kozina urodził się w 1956 roku w Katowicach. Był synem bufetowej i Włocha pochodzącego z Neapolu, któremu z pewnością zawdzięczał egzotyczną urodę. Początkowo Ricardo zajmował się drobnymi przekrętami. W tym celu w nastoletnich latach wyjechał do Budapesztu, gdzie na dworcu Keleti oszukiwał turystów na tzw. wajchę. Przez kolejne lata podróżował po Europie, gdzie prowadził najrozmaitsze interesy, od handlowania diamentami po spirytus. W końcu trafił do USA, gdzie pod pseudonimem Jerzy Bank dopuszczał się przestępstw gospodarczych na dużą skalę. Tam też prawdopodobnie nawiązał pierwsze kontakty z gangsterami ze wschodu, dla których prowadził liczne interesy, tak samo jak i dla włoskiej Camorry. Prawdopodobnie osobiście poznał również Pablo Escobara, dla którego organizował przemyty narkotyków z Kolumbii do USA.

Ryszard Marian Kozina

Rosyjskie powiązania

Bezpośrednio Fanchini współpracował z Siemionem Mogilewiczem – oskarża się go choćby o wypranie na giełdzie 150 mln dolarów, ale sam Siemion w wywiadzie dla BBC utrzymywał, że „ściga się go z powodu jego zamiłowania do palenia papierosów, a teraz walczy się z nałogowymi palaczami”. Fanchini utrzymywał również kontakty z Wiaczesławem Iwankowem, ps. Japończyk – szefem jednej z najlepiej prosperujących rosyjskich grup, czyli Sołcewskiej Braci. Japończyk zginął w 2009 roku, po dwóch miesiącach spędzonych w szpitalu, do którego trafił z trzema ranami postrzałowymi zadanymi przez snajpera.

F1 Grand Prix Monako, 1996r. Na pierwszym planie zwycięzca wyścigu Olivier Panis, w tle widoczna reklama wódki Kremlyovskaya. (źródło: motorsport.com)

Zamach w Hamburgu

Na początku lat 90. Ricardo Fanchini wraz ze swoim wspólnikiem Zbigniewem Nawrotem ps. Kanada, wykorzystując luki w prawie, zaczął sprowadzać do Polski spirytus przemysłowy tzw. royal. W listopadzie 1991 roku Nawrot doznał poważnych obrażeń, gdy w wyniku zamachu wyleciała w powietrze jego piękna czerwona Testarossa. Nawrot zmarł w szpitalu po kilkunastu dniach. Jego 19-letniej towarzyszce udało się wyjść z zamachu cało. Jednak co Ryszard z Katowic miał wspólnego z Formułą 1?

Wrak spalonego Ferrari należącego do Nawrota (źródło Mopo.de za online-mafia.pl)

Kremlyovskaya z Raciborza

Po zamachu Fanchini postanowił zabrać się za biznes alkoholowy jeszcze poważniej, ale i profesjonalnie. Wraz ze wschodnimi partnerami zaczął produkować wódkę Kremlyovskaya, która była ordynarną podróbką dobrze znanego, ekskluzywnego, belgijskiego trunku – Rossija Vodka. Zadbano o wszystko, począwszy od wyprodukowania łudząco podobnych butelek, aż po etykiety. Sam trunek był rozlewany przez Polmos w Raciborzu. Ostatecznie proceder doprowadził do procesu z belgijskim producentem, który odkrył całą sprawę zupełnie przez przypadek podczas targów alkoholowych w Moskwie. W wyniku pozwu polska spółka upadła. Ale przez kilka lat firma doskonale prosperowała i przynosiła ogromne zyski. Aby uniknąć cła, wódka była wysyłana do Rosji na lewych papierach, a jej rzekomym odbiorcą miał być Związek Weteranów Afganistanu. W ten sposób przerzucono za wschodnią granicę 30 mln butelek podrobionej wódki w absurdalnie niskiej cenie 2 dolary za każdą sztukę.

Reklama prasowa Kremlyovskaya (źródło: ebay.com)

Wejście do Formuły 1

Podobno Ricardo sam nie pijał wódki, ale z pewnością zdawał sobie sprawę, że podstawą sprzedaży jest marketing. Dlatego w 1996 roku firma Kremlyovskaya Export została oficjalnym sponsorem Grand Prix F1 w Monako. Był to wymagający i bardzo deszczowy wyścig z licznymi wypadkami. Już na samym początku rywalizacji Michael Schumacher startujący z pole position rozbił swój bolid. Nieoczekiwanie wyścig po raz pierwszy i ostatni w karierze, wygrał Olivier Panis. Tym samym został pierwszym, od 1930 roku, francuskim kierowcą, który wygrał GP Monako we francuskim samochodzie. Kurs na wygraną startującego z 14. pozycji Panisa wynosił 150:1.

F1 Grand Prix Monako, 1996r. Na zdjęciu doskonale widoczny baner Kremlyovskaya.

Sponsor

Na tym powiązania Fanchiniego z Formułą 1 się nie kończą. W roku 1996 Kremlyovskaya Vodka stała się jednym z głównych sponsorów zespołu wyścigowego Total Jordan Peugeot, który jeszcze w tym samym roku zmienił nazwę na B&H Jordan Peugeot. Kremlyovskaya wsparła team kwotą 2,5 mln franków francuskich. Był to dobry sezon i zespół ukończył go na 5. pozycji. Za kierownicą bolidów Jordan 196 zasiadali wtedy Rubens Barrichello oraz Martin Brundle. W 2005 roku zespół sprzedany został, paradoksalnie dla całej historii, rosyjskiej grupie Midland.

Martin Brundle – Total Jordan Peugeot, F1 Grand Prix Francji, 1996r.

Księżniczka Kremla

Za 20 mln dolarów Fanchini kupił 55-metrowy jacht, który nazwał Księżniczka Kremla na cześć córki Borysa Jelcyna – Tatiany Diaczenko. Jak miało się później okazać, to jej wpływy gwarantowały Fanchiniemu bezkarność przez długie lata. W 1996 roku, podczas GP Monako, na jachcie odbyła się huczna impreza z debiutującą w F1 Kremlyovskaya Vodka w tle. Wśród zapraszanych gości pojawiali się między innymi Sylwester Stallone i Arnold Schwarzenegger. Na pokładzie miał bywać również sam ówczesny szef Formuły 1 – Bernie Eccleston. Zaskakujące, że kamera zarejestrowała Fanchiniego podczas imprezy na jachcie, gdy Jeremy Clarkson kręcił odcinek Motorwolrd poświęcony przygotowaniom do Grand Prix. Jakie były kulisy tej wesołej imprezy? Belgijscy dziennikarze twierdzą, że to właśnie wtedy doszło do wspólnych obrad grup przestępczych z Rosji, Włoch i Kolumbii…

Fanchini podczas imprezie na jachcie w Monako, 1996r. (źródło: kadr programu Jeremy Clarkson’s Motorworld za online-mafia.pl)

Zatrzymanie w Mayfair

Ryszard Kozina ma coś jeszcze wspólnego z Formułą 1. Fanchini kochał luksus, na który zresztą mógł sobie z łatwością pozwolić – wpłacenie grzywny w wysokości 5 mln dolarów, czy zarekwirowanie przez wymiar sprawiedliwości 30 mln dolarów, z pewnością było bolesne, ale nie przesądzały o bankructwie. Szacuje się, że Ricardo w trakcie swojej przestępczej kariery mógł zgromadzić nawet 300 mln dolarów. Dlatego też nie dziwi fakt, że mieszkał w willi w luksusowej londyńskiej dzielnicy Mayfair. Po sąsiedzku kosiarkę pożyczał nikomu innemu jak… Jensonowi Buttonowi. Z tej samej willi w październiku 2007 roku Fanchini został wyprowadzony w eskorcie policjantów, po czym został przekazany amerykańskiemu wymiarowi sprawiedliwości. W USA w zamian za współpracę z FBI i DEA został skazany na 10 lat więzienia i 2 mln dolarów odszkodowania. Wymiar kary został bardzo mocno złagodzony ze względu na chęć współpracy, co tylko potwierdza fakt jak bardzo rozwiniętą i cenną siecią kontaktów dysponował Fanchini. Podobno, gdy był wynoszony ze swojej londyńskiej posiadłości miał krzyczeć – ja tu jeszcze wrócę!

Fragment aktu oskarżenia Koziny, na którym wymieniono jego pseudonimy i nazwiska jakimi się posługiwał. (źródło: online-mafia.pl)

Źródła: chicanef1.com, abendblatt.de, “Masa o bossach polskiej mafii” A.Górski

Aktualizacja artykułu w 2023 roku dzięki wiadomościom dostarczonym przez online-mafia.pl.